Voedingsleer en Kruidengeneeskunde (fytotherapie)

Een van mijn favoriete invalshoeken bij de TCM is voedingsleer. Deze invalshoek gaat verder dan verwacht. Bij voeding voor het lichaam wordt niet alleen gedacht aan het voedsel dat je tot je neemt. Voeding is ook wat je waarneemt: wat je ziet, wat je hoort, wat je ruikt. Als je positief nieuws krijgt, voel je je blij en kun je er zelfs energie van krijgen. Negatief nieuws daarentegen geeft negatieve energie, wat je als negatieve voeding voor het lichaam kunt beschouwen. Een baan waar je je niet lekker bij voelt en waardoor je er vaak met tegenzin naartoe gaat, kost je meer energie dan dat het je oplevert. We hebben dat niet altijd in de hand. Daarom is het van belang dat je zelf zoveel mogelijk die balans in de gaten probeert te houden.

Soms heb je de neiging om de toevlucht te nemen tot “troostvoer”. Dat is een optie, maar niet bepaald iets waar het lichaam baat bij heeft. Er zijn situaties waarbij je “even niet anders kan” dan te kiezen voor gemak bij het samenstellen van je maaltijden. Maar soms is het ook een gewoonte. Soms denk je gezond te eten (bijvoorbeeld salades met veel rauwe groenten), terwijl het lichaam dat nu net niet goed kan verwerken en dus gaat protesteren wat klachten kan veroorzaken. Het is dus goed om ook in die hoek naar de oorzaak van de klacht te zoeken en zo mogelijk wat voedingsvoorschriften in acht te nemen.

Bij voedingsvoorschriften hoort voedingsleer. Daarbij wordt vanuit de TCM niet alleen naar de inhoudsstoffen gekeken, maar vooral naar de energetische werking van het voedsel én de bereiding ervan. De basiscriteria zijn hierbij:

• Energie: kort gezegd versterken heet of warm voedsel Yang en Qi, terwijl koel en koud voedsel juist Yin versterken en ontgiften, met betrekking tot de energetische werking ervan.
• Smaak: de smaken zout, zuur, bitter, zoet en scherp horen bij de 5 elementen Water, Hout, Vuur, Aarde en Metaal en werken dan ook op deze elementen.
• Bewegingstendens: als je bijvoorbeeld scherp voedsel eet, zul je merken dat je poriën zich openen. Eet je iets zuurs, trekt het lichaam zich samen.
• Werking op de meridianen en organen

Kruiden zijn een onderdeel bij de bereiding van voedsel. Maar kruiden zijn ook zelfstandig in te zetten bij klachten. Vooral in de TCM wordt veel met kruiden gewerkt. Het oudste kruidenboek met daarin 113 kruidenrecepten (“Shang Han Lun”) dateert van ongeveer 200 na Christus en is geschreven door Zhang Zhongjing. Maar niet alleen de Chinezen gebruikten vroeger al kruiden, zo ook de oude Egyptenaren en Indiërs. Er is dus heel veel bekend over de werking van kruiden. Er zijn tal van geneeskrachtige kruiden die de natuur biedt. Niet alleen in China en India, maar ook in Europa en Amerika. Waarom zou je deze kruiden niet inzetten om je beter te gaan voelen? Ook deze kruiden hebben hun werking zoals hierboven beschreven voor voeding in het algemeen. Daarbij kun je kruiden ook bewerken en ze inzetten als bijvoorbeeld tinctuur, crème of etherische olie, of simpelweg als thee.